|
Beste klimaatgrootouder,
Zoals vele andere geëngageerde klimaatactivisten besteden we de laatste tijd – meer dan we wensen – aandacht aan de ongemeen harde aanpak van klimaatactivisten (zie ook verder in deze nieuwsbrief). Die aanpak is onderdeel van een bredere aanval op onze democratische rechten en verworvenheden. Een aanval die soms openlijk en soms subtiel maar vooral succesvol is, zoals onder meer blijkt uit een aantal resultaten van het recent opinieonderzoek ‘De stemming’. Een van de meest in het oog springende resultaten was dat een aanzienlijk aantal medeburgers een sterke autoritaire leider wel ziet zitten. De resultaten van dat onderzoek waren dermate ontnuchterend dat een krant de titel ‘SOS politiek’ plaatste boven het artikel dat de resultaten van het onderzoek besprak. Wat mensen in ons land denken over democratie is echter geen uitzondering, die denkbeelden komen ook elders in Europa voor.
Deze ontwikkelingen sterken ook de tegenstanders van een krachtig klimaat- en milieubeleid. Eerder genomen beslissingen die een klimaatramp moeten afwenden maar tegelijk een invloed hebben op ons dagelijks leven en het reilen en zeilen van ons economisch en politiek systeem, worden plotseling opnieuw in vraag gesteld, dikwijls met ecomodernistische denkers als ‘wetenschappelijke’ bondgenoot. Weinig beginselvaste politici hangen hun huik naar de wind en pleiten voor maatregelen die, beweren ze, ‘realistisch en haalbaar’ zijn, maar eigenlijk een vorm van uitstelgedrag zijn.
Jammer genoeg geeft onze premier een illustratie van deze trend met zijn oproep - naar aanleiding van het verzoek vanuit Europa om de natuurherstelwet goed te keuren – om even de pauzeknop in te drukken. Volgens hem mogen we ‘de kar niet overladen door naast de doelstellingen voor de CO2-uitstoot ook de normen voor stikstof, natuurherstel en biodiversiteit aan te scherpen’. Verontrustend is dat hij daarbij bewust ingaat tegen wat eerder op Europees niveau en binnen de Belgische regering is overeengekomen – als regeringsleider én als hoogste politieke vertegenwoordiger van een land dat de Europese gedachte goed gezind is, kan dat tellen.
En nog meer verontrustend is dat hij perfect weet of zou moeten weten dat klimaat- en milieuontwikkelingen sterk met elkaar zijn verbonden en een stilstand in het ene domein onvermijdelijk ook het andere domein negatief beïnvloedt. Ontwikkelingen in ons klimaat en natuur en milieu kennen geen pauzeknop. Onze premier laat zijn politieke kortetermijnbelangen primeren op het welzijn van de toekomstige generaties, die hem dat zullen later zwaar aanrekenen zoals ze dat ook zullen doen met zijn 'pauzeknop-collega' Zuhal Demir. Beiden schijnen zich niet te (willen) realiseren dat door hun beleid de rekening in de toekomst allen maar oploopt voor de komende generaties, en de situatie nog minder ‘haalbaar en betaalbaar’ zal worden, om het in hun woorden te zeggen.
Je kan de opinie van Klimaatzaak over de pauzeknop van onze premier hier lezen.
In deze nieuwsbrief krijg je verder info over de volgende onderwerpen (klik op de titel als je rechtstreeks naar een bepaald onderwerp wil gaan):
· Webinars en evenementen
· ‘Doe Deurne Dicht’ pleit voor een andere toekomst voor de luchthaven van Deurne
· Solidariteitsactie in Brugge voor klimaatactievoerders
· Actie burgers van Lint heeft vérdragende gevolgen
· 20 km door Brussel moet sponsoring door TotalEnergies weigeren
· Bescherm kritische burgers, ze zijn de zuurstof van onze democratie
· ‘Wij aarde’… een kritische bespreking
· Scheepvaart onder toenemende druk vanwege grote klimaatafdruk
· Komt er een wereldwijd verdrag om plasticvervuiling te stoppen?
· Tenslotte
· Over dweilen met open kranen
· Meer welzijn, minder groei
Webinars en evenementen
· Op donderdag 25 mei om 18.45 u. organiseert ‘Doe Deurne Dicht’ een open receptie op de Grote Markt van Antwerpen; meer info hierna.
· Op dinsdag 30 mei van 9.30 tot 16.00 u. organiseert de Federale Raad voor Duurzame Ontwikkeling een conferentie met als onderwerp: Voor een duurzame waardeketen voor batterijen in België/Europa.
· Op dinsdag 30 mei van 19.30 tot 20.30 u. organiseert onze Nederlandse zusterorganisatie een webinar rond: ‘Waarom zijn er nog steeds grote subsidies voor fossiele brandstoffen en hoe komen we ervan af?’. Spreker is Alman Metten, voormalig Europarlementariër en economisch onderzoeker. Meer info.
· Op maandag 5 juni om 11.00 u. organiseert GvK een webinar met Frans De Clerck: Op weg naar duurzaam sparen en beleggen. Meer info en inschrijven.
· Op dinsdag 6 juni om 20.00 u. organiseert de Peperfabriek samen met GvK-Antwerpen een boekvoorstelling van ‘De tijd dringt’ als onderdeel van een avondvullend programma. Meer info.
· Op dinsdag 6 juni om 17.00 u. en 19.30 u. organiseert GvK Limburg in Hasselt twee workshops in samenwerking met Steven Vromman met als thema: Turbulente tijden: (hoe) kan ik dat aan? Mail naar hugo.tresinie@gmail.com voor meer info.
· Op woensdag 7 juni om 9.00 u. vindt er aan de rechtbank in Brugge een actie plaats ter ondersteuning van 14 Greenpeace-activisten die daar op die dag voor de rechtbank moeten verschijnen. Meer info onder ‘Klimaatacties’ hierna.
· Op vrijdag 9 juni om 19.30 u. nodigen de Grootouders van Regio Gent u uit in de Spaanse Gouverneurswoning, Buitenhof 35, Gent. We zullen er het boek van ‘De tijd dringt’ voorstellen, ambassadeur Paul Verhaeghe geeft duiding en we bekijken samen wat er in Regio Gent nog op stapel staat. Meer info.
· Op 17 juni vanaf 10.00 u. organiseert GvK een bezoek aan Vorselaar, een klimaatvriendelijke gemeente. Naast grotere steden kunnen ook kleinere lokale besturen een rol spelen in de strijd tegen de klimaatcrisis. Van sommige gemeenten zoals Vorselaar valt op dit vlak wat te leren.
· Op maandag 19 juni om 11.00 u. organiseert GvK het (eerder uitgesteld) webinar over Klimaatrechtvaardigheid en ongelijkheid in eigen land en wereldwijd, met medewerking van GvK-ambassadeur Prof. Bea Cantillon. Inschrijven.
Al onze webinars kan je (her)bekijken via deze pagina.
Klimaatacties
‘Doe Deurne Dicht’ pleit voor een andere toekomst voor de luchthaven van Deurne
Klimaatactivisten krijgen dikwijls vanuit bepaalde ‘welmenende kringen’ het verwijt dat hun voorstellen in economisch opzicht ‘niet realistisch en haalbaar’ zijn. Tegelijk zijn het diezelfde kringen die pleiten voor de verdere ontwikkeling van de luchthaven van Deurne, een luchthaven die nota bene economisch nooit rendabel is geweest en het ook niet kan worden, die sinds jaren ruime subsidies slurpt en tegelijk onrechtmatig nabijgelegen landbouwgrond kon inpalmen. Tegenover elke euro omzet van de luchthaven stonden in de periode 2015-2021 drie euro aan subsidies. De viering, vorig weekend, van 100 jaar luchthaven Deurne met een vliegtuigshow lijkt weinig meer dan een doorzichtige poging om de publieke perceptie wat gunstiger te stemmen.
Doe Deurne Dicht, een groep burgers uit Groot Antwerpen, maakt deel uit van een aantal burgerbewegingen die zich tegen de luchthaven verzetten. De organisatie wil een krachtdadig tegengewicht vormen tegen de bestaande plannen voor de luchthaven en stelt ook een alternatief voor: de organisatie wil de 190 hectare open ruimte omvormen tot een publieke groene ruimte en de luchthaveninfrastructuur gebruiken voor innovatieve, ecologische en participatieve projecten.
Solidariteitsactie in Brugge voor klimaatactievoerders
Eind april organiseerde Greenpeace een actie in de Fluxys gasterminal in de haven van Zeebrugge. De actie was een protest tegen de uitbreiding van de gasindustrie die ons verder weg brengt van onze klimaatdoelstellingen. Hoewel de actie rustig verliep en met de politie was afgestemd, werden 14 activisten gearresteerd. Op 7 juni moeten ze voor de rechtbank verschijnen.
Dit proces is een duidelijk voorbeeld van de toenemende intimidatie van klimaatactivisten en beknotting van het recht op vrije meningsuiting en sociaal activisme. Anderzijds laten de politieke en gerechtelijke instanties de fossiele industrie ongemoeid op een ogenblik dat de effecten van de klimaatverandering met de dag duidelijker worden.
GvK roept zijn leden uit de Brugse regio op om de actievoerders op 7 juni een hart onder de riem te gaan steken.
Actie burgers van Lint heeft vérdragende gevolgen
Reeds geruime tijd verzetten burgers uit Lint waaronder veel GvK’ers zich tegen de plannen om in een overstromingsgebied langs de Zevenhuizenstraat een grote verkaveling aan te leggen. In het Tijdschrift voor Stedenbouw, Omgeving, Ruimtelijke Ordening en Milieu (STORM) werd de uitspraak van de Raad voor Vergunningsbetwistingen over Zevenhuizen uitvoerig besproken. Het artikel stelt onder meer dat de uitspraak … ‘een lijn uitzet voor alle vergunningverlenende overheden’. De overheid heeft een zorgplicht en ‘bij het uitvoeren van de natuurtoets volstaat het niet om vast te stellen dat een bepaald natuurelement weinig waarde zou hebben - elke vorm van vermijdbare schade aan de natuur moet worden onderworpen aan de natuurtoets’. Als de analyse van STORM klopt, heeft de actie in Lint voor een precedent gezorgd dat in de toekomst richtinggevend zal worden voor lokale overheden. Het gaat om een resultaat waar de actievoerders uit Lint terecht fier op mogen zijn.
20 km door Brussel moet sponsoring door TotalEnergies weigeren
Vorig jaar had een eerste campagne plaats die de sponsoring van de 20km door TotalEnergies aanklaagde. De actie werd toen door verschillende organisaties gedragen en kreeg veel persaandacht. Niettemin blijken de organisatoren niet echt geneigd om hun beleid te wijzigen. De enige wijziging die werd doorgevoerd is dat de digitale publiciteit en de straataffiches de logo’s van de sponsors waaronder TotalEnergies niet meer opnemen.
Dit jaar komen er nieuwe acties want TotalEnergies is opnieuw sponsor van de wedstrijd en kan voor een financiële habbekrats een mooie campagne voeren. Samen met o.a. Greenpeace, Youth for Climate en Amnesty International willen we protesteren tegen deze gang van zaken. Je bent uitgenodigd om deel te nemen aan de protestactie op zondag 28 mei in Brussel. Perscommuniqué (enkel in het Frans) en meer info .
Bescherm kritische burgers, ze zijn de zuurstof van onze democratie
Terecht of onterecht ziet West-Europa zichzelf als de bakermat van de democratie. Alleen merken we de laatste tijd dat democratische rechten in toenemende mate onder druk komen. Daarbij worden klimaat- en milieuorganisaties dikwijls geviseerd. Het Verenigd Koninkrijk lijkt in deze kwalijke ontwikkeling het voortouw te nemen, maar ook in andere landen doen zich onrustwekkende gebeurtenissen voor. Om deze ontwikkelingen aan de kaak te stellen, verscheen er op initiatief van Greenpeace een opinie in een vooraanstaand Vlaams weekblad. Het opiniestuk werd onder meer door een aantal milieuorganisaties waaronder GvK ondertekend en die we publiceren op onze website.
Het blijken niet alleen bedrijven, maar ook regeringen te zijn die moeite hebben met kritische burgers terwijl die eigenlijk instaan voor de instandhouding van de democratie. Gelukkig erkennen onder meer de Europese instanties het belang van de bescherming van personen en verenigingen tegen ongegronde procedures en worden binnenkort initiatieven vanuit die hoek verwacht.
Interessant klimaatnieuws
‘Wij aarde’… een kritische bespreking
In de epiloog van dit boek van M. Sintubin kunnen we over het boek lezen: ‘Het is een klimaatessay geschreven vanuit het hart, niet vanuit het verstand’. Dat komt ontroerend en oprecht over, schrijft GvK-ambassadeur Jan Stel die het boek voor ons gelezen en besproken heeft. Maar verder vindt Jan het ecomodernistisch uitgangspunt van de auteur verontrustend. Die gaat uit van een bijna religieuze overschatting van de mens – een van de hoofdstukken van het boek heeft als titel: ‘Wij zijn als goden’. Als we kijken naar de miserie die we als mensen de laatste decennia hebben aangericht, zou bescheidenheid meer op zijn plaats zijn.
Scheepvaart onder toenemende druk vanwege grote klimaatafdruk
Schepen staan in voor 80% van de wereldhandel; vele van de zaken die we kopen zijn via een scheepscontainer bij ons terechtgekomen. Een leven zonder scheepvaart is in welvarende regio’s zoals de onze daarom nauwelijks denkbaar. Maar de meeste schepen varen op sterk vervuilende stookolie en die zorgt voor een grote klimaatafdruk. De druk op de sector neemt dan ook toe om snel zijn uitstoot te verminderen. De Internationale Maritieme Organisatie (IMO), het VN-agentschap dat de scheepvaart reguleert, is dan ook van plan om deze zomer de regels aan te scherpen. Experten stellen echter dat het op korte termijn erg moeilijk is om drastische veranderingen door te voeren. Het is met de sector zoals met een reuzentanker: die hebben veel tijd nodig om te keren.
Komt er een wereldwijd verdrag om plasticvervuiling te stoppen?
De oplossingen voor de klimaat- en milieucrisis zijn doorgaans al voorhanden. Dat geldt ook voor de plasticvervuiling, een van de grootste milieu-uitdagingen, stellen experten. Volgende week start de tweede ronde van onderhandelingen die ertoe moeten leiden dat we in minder dan 20 jaar de plasticvervuiling met 80% terugdringen. Dat kan door overbodig plasticgebruik te vermijden, in te zetten op hergebruik, op recyclage en op heroriëntering en diversificatie (de vervanging van plastic door andere materialen). Deze maatregelen kunnen leiden tot een enorme besparing en een positieve impact op de volksgezondheid, het klimaat, de luchtkwaliteit en het mariene ecosysteem. Meer info.
Tenslotte
Over dweilen met open kranen
Bart Somers, viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Bestuurszaken, Inburgering en Gelijke Kansen, liet zich in een tweet blijkbaar inspireren door de titel van onze vorige nieuwsbrief (Dweilen met de kraan open is schuldig verzuim): ‘Een grotere dweil kopen is minder slim dan de kraan dichtdraaien. Investeren in koolstofneutrale technologie is economisch vooroplopen, onze welvaart van morgen. Terwijl een klimaatpauze de problemen voor ons uitduwt’.
Meer welzijn, minder groei
We steven nog steeds af op een opwarming van 3 graden. Volgens de degrowthbeweging kan alleen een ander economisch model – de economie van het genoeg – het tij nog keren. Je komt er meer over te weten in deze podcast van Alles Wordt Beter.
Volgende week is er geen nieuwsbrief. We bereiden momenteel een nieuwsbrief voor die er qua vorm en inhoud anders zal uitzien, en dat vraagt even tijd.
Mocht je daardoor wat meer tijd hebben, lees dan alvast onze laatste blog – heet van de pers – met als titel: Kernenergie: het onterechte optimisme over SMR’s.
Tot binnen twee weken !
Grootouders voor het klimaat
Kerkstraat 58, 2640 Mortsel
Privacyverklaring |