|
Beste klimaatgrootouder,
Van 22 tot 24 maart vindt de Waterconferentie van de Verenigde Naties plaats. Voor het eerst in bijna 50 jaar zullen regeringen samen met een brede waaier andere betrokken partijen er verregaande plannen bespreken voor het herstel van stervende rivieren en om schoon water te erkennen als een mensenrecht. Er is dringend actie nodig ! ‘Water is leven’, weten we allemaal. Alleen wordt deze vitale natuurlijke bron in die mate vervuild en verkwanseld dat twee derde van de wereldbevolking op korte termijn geen toegang meer dreigt te hebben tot zuiver water. We hebben te maken met een veelzijdige globale crisis die ons enerzijds met te veel water (stormen, overstromingen) opzadelt en anderzijds met te weinig water (droogte, tekort aan grondwater) en vervuild water. De kans om tot een doortastende beslissing te komen is reëel, maar evenzo is er zware tegenkanting van sommige bedrijven en overheden.
Je kan de petitie ondertekenen die oproept tot de bescherming en herstel van zoetwaterecosystemen en de erkenning van toegang tot veilig water als een fundamenteel mensenrecht. Hoewel de petitie vooral verwijst naar de situatie in het globale Zuiden, mogen we niet vergeten dat ook onze waterlopen er slecht aan toe zijn. Het Europees Milieuagentschap beoordeelt de ecologische toestand van 87% van de Vlaamse rivieren als slecht of ontoereikend. Tegen 2027 moeten onze waterlopen zich volgens de ‘Europese kaderrichtlijn Water‘ echter in ‘een goede ecologische toestand’ bevinden.
De uitdagingen zijn echter niet gering: vele huishoudens (400.000 in 2021) zijn nog niet aangesloten op de riolering; verder zijn er de hoge stikstofneerslag, de overbemesting en het hoge pesticidengebruik die zwaar wegen op de waterkwaliteit. Maar de ontwikkelde stroomgebiedsplannen getuigen van te weinig ambitie; ze betreffen slechts 15 van de 165 waterlopen die tegen 2027 zouden moeten voldoen aan de voorwaarden van goede waterkwaliteit.
Kunnen onze beleidsvoerders in de VN-Waterconferentie van eind deze maand een aanleiding vinden om de kwaliteit van onze waterlopen hoger op de agenda te plaatsen? Blijven ‘Drinkbare rivieren’ een verre toekomstdroom die zelfs voor onze kleinkinderen onbereikbaar zal blijven? En zijn we zelf in het verleden niet te tolerant geweest als het de kwaliteit van onze waterlopen betreft?
In deze nieuwsbrief krijg je verder info over de volgende onderwerpen (klik op de titel als je rechtstreeks naar een bepaald onderwerp wil gaan):
· Webinars en evenementen
· Klimaatorganisaties bezorgen INEOS-topman warm onthaal in Antwerpen
· Veggie challenge
· Global Climate Strike klaagt financiering fossiele sector aan
· Onderteken de petitie om ecocide op te nemen in het nieuwe strafrechtwetboek
· Ouderenorganisaties protesteren tegen afschaffing seniorenticket
· Professioneel in de bres voor het klimaat
· Ook ecologisten willen vooruitgang – over hoop in urgente tijden
· Banken moeten rekening houden met toenemende klimaatrechtzaken
· Relatief kleine temperatuursstijging kan leiden tot vertienvoudiging van migratie
· Wat we toen al wisten
· Waarom ik veertig jaar biefstuk en kaas at, en toen veganist werd
Webinars en evenementen
· Deze avond 2 maart om 19.00 u. reikt het Instituut voor Milieu en Duurzame Ontwikkeling van de UAntwerpen zijn Sustainability Research Award uit aan dr. Kata Dozsa die onderzoek heeft gedaan naar burgerparticipatie in het publieke klimaatbeleid.
· Morgen vrijdag 3 maart om 11.00 organiseert Youth for Climate een nieuwe ‘Global Climate Strike’ op het muntplein in Brussel (meer informatie onder ‘Klimaatacties)
· Op 20 maart om 11.00 u. organiseren we een webinar met medewerking van Prof. Em. Paul Verhaeghe die ook GvK-ambassadeur is. Hij zal met ons van gedachte wisselen over: ‘Klimaatverandering als symptoom van een zieke economie’. Inschrijven.
· Noteer alvast: Beyond Growth – Pathways towards Sustainable Prosperity in the EU (de Post-groei conferentie) van 15 tot 17 mei. Twintig leden van het Europees parlement hebben het initiatief genomen voor deze conferentie met een interessant programma. Deelnemen is gratis en kan fysiek of via livestream.
Je vindt hier een link naar al onze webinars.
Klimaatacties
Klimaatorganisaties bezorgen INEOS-topman warm onthaal in Antwerpen
Een coalitie van klimaatorganisaties waaronder GvK heeft vorige maandag geprotesteerd tegen de ethaankraker die INEOS wil bouwen in het Antwerps havengebied. De bouw van de ethaankraker is erg controversieel omwille van de te verwachten aanzienlijke klimaat- en milieuschade. Het protest viel samen met het bezoek aan Antwerpen van Jim Ratcliffe, CEO en hoofdaandeelhouder van INEOS, en vond plaats op het Theaterplein, vlakbij de Stadsschouwburg waar het door VOKA georganiseerde evenement plaatsvond.
De actie was bescheiden maar kreeg niettemin veel aandacht in de pers. Dat kwam ongetwijfeld ook door haar ludiek karakter. Zo kreeg de INEOS-baas de ‘Greenwashing Award’ uitgereikt. Jim Ratcliffe vond het de moeite om te reageren: ‘Wat zouden we zonder plastic doen? Opnieuw in een grot gaan leven?’ Een uitspraak waarmee hij zijn award alle eer aan deed.
Veggie challenge
De maand maart is al even begonnen, maar je kan zeker nog aansluiten bij de Veggiechallenge die gedurende de hele maand plaatsvindt in verschillende landen. Je kan je via een eenvoudig formulier inschrijven en je hebt toegang tot heel wat informatie, tips en recepten. Ook deelnemen aan kookworkshops is mogelijk.
En voor een laatste suggestie verwijzen we jou naar het laatste onderwerp van deze nieuwsbrief.
Global Climate Strike klaagt financiering fossiele sector aan
Youth for Climate, de internationale jongerenklimaatbeweging, organiseert morgen vrijdag een wereldwijde klimaatstaking die deze keer de subsidiëring van fossiele brandstoffen op de korrel neemt. Ook binnen België is die financiële steun erg aanzienlijk; op basis van de laatste officieel beschikbare cijfers wordt die geschat op 13 miljard € jaarlijks. GvK steunt het initiatief van de jongeren en nam vorige week reeds deel aan een actie in Gent die de nefaste steun aan de fossiele industrie aangeklaagde.
De manifestatie morgen op het Muntplein wordt een statische betoging met een aantal toespraken.
Onderteken de petitie om ecocide op te nemen in het nieuwe strafrechtwetboek
In het verleden konden de acties om ecocide op te nemen in het nieuwe strafrechtwetboek op veel sympathie en steun van de Grootouders rekenen, ook al omdat België op dit vlak internationaal een voortrekkersrol speelt. Reeds in 2021 nam het federale parlement immers een ambitieuze resolutie aan om ecocide als misdaad te erkennen. Deze resolutie werd nadien door de regering helaas afgezwakt. Met de definitie die onze regering nu wil hanteren wordt bijvoorbeeld schade als gevolg van nalatigheid of onvoorzichtigheid niet als ecocide gezien. Onderteken daarom de petitie om in het strafrechtwetboek de ruimere definitie van ecocide op te nemen zoals die in de resolutie van het parlement werd vermeld.
Ouderenorganisaties protesteren tegen afschaffing seniorenticket
Vele ouderen maken zich ernstig zorgen bij het voornemen van de NMBS om de vaste treinkortingen zoals het populaire seniorenticket af te schaffen. Ze staan sceptisch bij de bewering van de minister dat de senioren er met de nieuwe regeling juist op vooruit zullen gaan. Hun bezorgdheden worden overgenomen door VLORA, de Vlaamse Ouderenraad, die een gesprek heeft aangevraagd bij minister Gilkinet. GvK steunt het VLORA-initiatief en onderlijnt het belang van kwaliteitsvol openbaar vervoer voor vele ouderen.
Interessant klimaatnieuws
Professioneel in de bres voor het klimaat
“Er is veel meer mogelijk dan we denken”, zegt Guido De Baere in zijn klimaatblog. Overheid, bedrijfswereld en politiek spelen inderdaad een grote rol bij de bestrijding van de klimaatcrisis, maar zélf kunnen we mee het verschil maken als klimaatbewuste en actieve burgers. Begin er gewoon aan, experimenteer, inspireer elkaar, vier je kleine successen, koester actieve hoop, waardering en erkenning voor elkaar.
Ook ecologisten willen vooruitgang – over hoop in urgente tijden
GvK-ambassadeur en gewaardeerd opiniemaker Jan Mertens reageerde in een van onze kranten op een essay dat als titel droeg: ‘Jawel, het kapitalisme kan het klimaatprobleem helpen oplossen’. Het was niet zozeer deze titel die Jan in de pen deed kruipen, dan wel de karikatuur die in het artikel wordt gemaakt van de ecologisten die .. ‘niet méér moderniteit willen, maar minder’. Alsof er maar één (zaligmakende) moderniteit bestaat ! Ecologisten hanteren veeleer een kritische invulling van moderniteit, die óók staat voor vooruitgang, maar wel een vooruitgang die rekening houdt met de planetaire grenzen en rechtvaardigheid. Het kapitalisme kan de klimaatcrisis die het heeft veroorzaakt, niet oplossen. Meer info.
Banken moeten rekening houden met toenemende klimaatrechtzaken
Enkele weken geleden startten drie ngo’s een klimaatproces tegen de Franse bank BNP Paribas waarvan de Belgische staat een belangrijke aandeelhouder is. De bank geeft immers nog steeds financiële steun aan nieuwe gas- en olieprojecten, terwijl de Europese Investeringsbank – verre van een progressieve instelling – reeds heeft opgeroepen om investeringen in fossiele energie te stoppen. BNP Paribas zou de grootste investeerder zijn in de acht grootste olie- en gasbedrijven van Europa en de VS en zou tussen 2016 en 2021 in totaal 55 miljard euro in fossiele energie hebben geïnvesteerd.
Relatief kleine temperatuurstijging kan leiden tot vertienvoudiging van migratie
Uit een in Somalië uitgevoerd onderzoek blijkt dat een schijnbaar kleine verandering in de temperatuur een groot effect kan hebben op het verlangen om te migreren. Met name in kwetsbare droogtegebieden in Afrika leven mensen op het scherp van de snede en is er weinig nodig om het wankele evenwicht danig te verstoren. Lokale conflicten die dikwijls met klimaatverandering te maken hebben, zijn een andere belangrijke factor voor migratie. Meer info.
Tenslotte
Wat we toen al wisten
Het boek van Geert Buelens met deze titel werd genomineerd voor ‘de Boon voor literatuur’. Het boek gaat terug in de tijd en schetst hoe reeds in 1972 de onrust opstak over de klimaatverandering, en hoe er toen al gewezen werd op het overmatig gebruik van plastic, de dalende biodiversiteit en de leefbaarheid van de oceanen. Het boek laat zien wat we al wisten, wat we geleerd hebben, en welke politieke en economische krachten de noodzakelijke veranderingen hebben tegengehouden (meer info). Op 30 maart kennen we de winnaar van de Boon.
Waarom ik veertig jaar biefstuk en kaas at, en toen veganist werd
‘Misschien deins je een beetje terug bij het lezen van deze titel, maar dit boek moet je durven lezen’, schrijft onze recensent. Hij nodigt ons uit tot dit vlot, leesbaar, goed gedocumenteerd en wetenschappelijk onderbouwd verhaal dat ons door zijn frappante titels blijft uitdagen en ook de klimaatactivist aanspreekt die niet ernstig over zijn voedingsgewoontes nadenkt.
Grootouders voor het klimaat
Kerkstraat 58, 2640 Mortsel
Privacyverklaring |