Beste klimaatgrootouder,

 

Vijf natuur- en milieuverenigingen dagvaardden de Vlaamse regering omdat haar pesticidenreglementering in strijd is met de Europese richtlijn. Als een van de grootste verbruikers van pesticiden in Europa mogen we verwachten dat onze overheid haar burgers en de natuur op afdoende wijze beschermt. Dat is nu niet het geval. De dagvaarding komt er ook omdat een eerdere ingebrekestelling van onze regering niet tot bijkomende engagementen heeft geleid.

Recente wetenschappelijke studies spreken nochtans voor zich. Zo vond een VITO-onderzoek, uitgevoerd over een lange periode, hoge waarden van pesticiden bij Vlaamse kinderen. Een onderzoek van het Steunpunt Milieu en Gezondheid kwam tot gelijkaardige conclusies: jongeren die in de buurt van landbouwgrond wonen, hebben in hun urine meer resten van de onkruidverdelgers glyfosaat en AMPA. De gezondheidsrisico’s van beide producten moeten wel degellijk in acht worden genomen, stellen de onderzoekers.

De betrokken verenigingen hebben drie eisen voor de Vlaamse regering. Zij willen dat de natuur in of nabij de habitatrichtlijngebieden niet lijdt onder het pesticidengebruik. Verder willen ze dat de Vlaamse regering de verplichting van Europa uit 2011 uitvoert om pesticidenverbruik te verbieden of te verminderen in waterwin- en Natura 2000-gebieden. Tenslotte moeten er ruimere bufferzones komen rond natuurgebieden, waterlopen en kwetsbare zones zoals scholen en rusthuizen om de effecten op waterleven, mens en natuur te minimaliseren.

In deze nieuwsbrief krijg je verder info over de volgende onderwerpen (klik op de titel als je rechtstreeks naar een bepaald onderwerp wil gaan):

·      Webinars en evenementen

·      Burgerlijke ongehoorzaamheid is fundamenteel voor onze democratie

·      Maakt Vlaanderen het zijn gemeenten straks moeilijker om bomen te beschermen?

·      Natuurpunt en Lantis sloten in 2020 een samenwerkingsakkoord een met geheimhoudingsclausule

·      Tot de bodem: de toekomst van de landbouw in Vlaanderen

·      Europa produceert meer elektriciteit uit zonne- en windenergie dan uit gas

·      Ze wisten het allang …

·      Meningen zijn gratis, daden zijn duur

 

Webinars en evenementen

·      Op maandag 6 februari om 11.00 u. zal Koen Wynants van Commons Lab een webinar verzorgen over de rol die commons kunnen spelen bij de oplossing van de klimaatcrisis. Een common of gemeengoed is een groep mensen die samen een bepaalde hulpbron delen en die samen afspraken maken over het gebruik ervan.

·      Op 10 februari om 11.00 u. organiseren we onze GvK- regiodag in Antwerpen. De verdere uitbouw van onze regionale afdelingen speelt in onze verdere ontwikkeling een belangrijke rol. Uitwisseling en leren staan die dag centraal; iedereen is uitgenodigd.

·      Op dinsdagvoormiddag 14 februari wil BBL de bakens uitzetten voor een creatieve, innoverende en vooral impactvolle campagne’ met het oog op het belangrijke verkiezingsjaar 2024. Via deze campagne willen we onze thema’s en onszelf als milieu- en natuurbeweging in het verkiezingsjaar 2024 klaar en duidelijk op de kaart zetten. Inschrijven.

·      Eveneens dinsdag 14 februari, maar dan na de middag (om 14.00 u.) organiseert UCSIA in Antwerpen een studiedag (in het Engels) over Social Justice & Mining – Hoe komt een verantwoord EU-beleid m.b.t. mineralen tot stand? Inschrijven.

·      Nog tot 23 augustus loopt in het Préhistomuseum in Flémalle, Luik, de tentoonstelling ‘De aarde als erfenis’. De tentoonstelling neemt de neolithische revolutie als beginpunt van een dominerende relatie ten opzichte van de natuur en van de huidige klimaat- en milieuproblemen. Meer info.

Je vindt hier een link naar al onze webinars.


Klimaatacties

 

Burgerlijke ongehoorzaamheid is fundamenteel voor onze democratie

De toenemende frustratie van klimaatbewegingen ten aanzien van het gebrek aan daadkracht van politieke en economische elites bij het bestrijden van de klimaatcrisis heeft de interesse voor andere actiemiddelen fors doen toenemen. Acties van burgerlijke ongehoorzaamheid zoals Code Rood en het breedgedragen protest in Lützerath zullen daarom in de toekomst nog meer voorkomen dan nu het geval is.

In zijn nieuwsbrief van januari gaat Greenpeace op deze trend in. Burgerlijke ongehoorzaamheid is van alle tijden en is vaak door activisten gebruikt om maatschappelijke verandering af te dwingen. Niettemin blijft het voor velen een ongemakkelijk onderwerp dat vele vragen oproept. Waarom is het zo belangrijk? Is het democratisch? Wanneer is het geoorloofd? Waarom is het geweldloos? Is het een succesvolle strategie?

 

Maakt Vlaanderen het zijn gemeenten straks moeilijker om bomen te beschermen?

Onder het mom van het tegengaan van een wildgroei aan regelgeving, wil de Vlaamse regering een vergunningenbeleid invoeren waardoor gemeenten niet langer in staat zullen zijn om de Vlaamse regelgeving te verstrengen rond een aantal zaken zoals het kappen van bomen buiten het bos. Dat valt slecht bij een aantal gemeenten die ijveren voor een streng bomenbeleid. BOS+ pleit daarom voor een grondige aanpassing van de voorgenomen maatregel: Vlaanderen moet goedwillende lokale besturen niet tegenwerken maar juist stimuleren om bomen op hun grondgebied duurzaam te beheren. Ook de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten is sterk tegen de nieuwe regeling gekant.

 

Natuurpunt en Lantis sloten in 2020 een samenwerkingsakkoord met een geheimhoudingsclausule

Vorige week hebben we uitgebreid aandacht besteed aan het maatschappelijke protest tegen de Oosterweelverbinding die de volksgezondheid en plaatselijke natuur bedreigt. Vrij verrassend, althans op het eerste gezicht, was dat de afdeling Waasland van Natuurpunt zich via een scherp persbericht distantieerde van de actie van vier milieubewegingen die naar de Raad voor Vergunningsbetwistingen ­zijn gestapt omdat ze zich verzetten tegen de milieuvoorwaarden voor het bouwen van de Scheldetunnel voor de Oosterweelverbinding.

Die op het eerste zicht verrassende reactie van Natuurpunt Waasland kreeg veel aandacht in de reguliere pers die inzoomde op de onenigheid binnen de klimaatbeweging. Daarbij werd evenwel weinig melding gemaakt van het geheim samenwerkingsakkoord dat Lantis en Natuurpunt in 2020 sloten en dat de huidige actie van Natuurpunt Waasland kan verklaren, zeker als we weten dat de vereniging zich voorafgaand aan dat akkoord uitsprak tegen de Oosterweelverbinding.

Verder krijgt Natuurpunt bij velen de wind van voren: waarom moet een natuurvereniging die leeft bij de belangeloze inzet van zovele vrijwilligers een geheim akkoord sluiten? Is die geheimhouding geen teken dat de bedoelingen van de betrokkenen niet zuiver zijn?

 

Interessant klimaatnieuws

 

Tot de bodem: de toekomst van de landbouw in Vlaanderen

In het boek met deze titel laat historica Maïka De Keyzer zevenentwintig experts aan het woord. Elk vanuit hun eigen specialisme gaan ze in op de verwevenheid van landbouw met onze samenleving en ons dagelijks leven, op de uitdagingen voor de landbouwsector en op mogelijke (r)evoluties. Landbouw is ons voedsel, ons landschap, onze klimaat- en waterbuffer. Ze betekent ook werkgelegenheid, economie en handel. Onze landbouw is bovendien geen eiland. Ze is wereldwijd geconnecteerd. Deze veelheid aan stemmen biedt een solide basis voor het hoognodige grondig en genuanceerd debat over landbouw in Vlaanderen.

 

Europa produceert meer elektriciteit uit zonne- en windenergie dan uit gas

Uit een studie van een onafhankelijke energiedenktank blijkt dat in 2022 het aandeel van zonne- en windenergie in de elektriciteitsmix in de Europese unie meer dan 22% bedroeg; dat is – voor het eerst – hoger dan het aandeel van gas dat op 19,9% uitkwam. Voor 2023 wordt verwacht dat het aandeel van zon- en windenergie verder zal toenemen, terwijl dat van fossiele brandstoffen verder zal dalen. De energiecrisis heeft de elektricteitstransitie ongetwijfeld versneld, stelt de studie verder.

Ook in België gaan zonne- en windenergie sterk vooruit. Alleen gebeurde hetzelfde voor gas, waardoor gas in ons land voor de elektriciteitsproductie nog steeds belangrijker is dan zonne- en windenergie. Voor de komende jaren voorziet Ember een omwenteling in België omdat de meeste kerncentrales een na een zullen afgekoppeld worden. Dat zou er voor kunnen zorgen dat ons land in 2030 niet minder maar meer fossiele brandstoffen zal gebruiken voor zijn elektriciteitsproductie.

 

Ze wisten het allang …

Klimaatcriminaliteitis nog niet opgenomen in de Woordenlijst van de Nederlandse Taal. Maar het omschrijft exact het beleid van de oliegigant ExxonMobil en andere energiereuzen in de voorbije decennia. Uit een nieuwe studie is gebleken dat reeds in de jaren zeventig het bedrijf uit eigen onderzoek wist dat de aarde opwarmt door het gebruik van fossiele brandstoffen. Dat hield het bedrijf niet tegen om de opwarming nog jarenlang te ontkennen en denktanks en onderzoekers voor minstens 30 miljoen dollar te financieren die de klimaatontkenning propageerden en de betrouwbaarheid van klimaatmodellen onderuit probeerden te halen. Omdat het bedrijf zeker was van zijn zaak, vroeg het reeds in 1973 een patent aan voor een olietanker die gemakkelijk door het smeltende noordpoolijs kon varen.

Of de resultaten van deze studie juridische gevolgen zullen hebben, is nog onduidelijk. Sommige waarnemers noemen de bevindingen explosief, maar helaas zijn de grote fossiele bedrijven al met meer weggekomen.

 

Tenslotte


Meningen zijn gratis, daden zijn duur

… zegt Rutger Bregman (auteur van “De meeste mensen deugen’) in een commentaar op het World Economic Forum van vorige maand. In 2019 hield hij op hetzelfde forum een vlammend betoog tegen belastingonduiking.

Als je echt het verschil wil maken dan moet je misschien wat meer doen dan af en toe wat roepen op Twitter. Je moet weten waar je het over hebt, een organisatie starten of je talenten op een bepaalde manier inzetten. Dat zou je een soort van realistisch-idealisme kunnen noemen. Mijn boodschap is: je hebt maar één leven op de planeet, misschien moet je nadenken over wat je kan toevoegen aan de grote uitdagingen waar we als mensheid voor staan. Steeds meer jonge mensen doen dat. Ze willen iets doen dat nuttig is.

 

Grootouders voor het klimaat
Kerkstraat 58, 2640 Mortsel
Privacyverklaring

Pas je inschrijving aan/uitschrijven    |    Bekijk online