Beste klimaatgrootouder,

 

Zonder twijfel verhoogt de bezorgdheid voor het milieu in alle lagen van de samenleving. Dat we evenwel nog lang niet thuis zijn, illustreert het verhaal van de PFAS-vervuiling in de Westerschelde door de NV Indaver. De problemen die daar nu naar boven komen, hebben hun wortels in slecht beleid en onachtzaamheid in het verleden. En veelal dwingen ze de betrokken actoren tot achterhoedegevechten die een snelle en adequate oplossing bemoeilijken. Waarom blijft het zo moeilijk om fouten uit het verleden te erkennen en vanuit een positieve ingesteldheid te zoeken naar wat maatschappelijk de beste oplossing is?

NV Indaver is de Europese spil voor het verbranden van chemisch afval in de Antwerpse haven, vlakbij Stabroek. Het bedrijf is eigendom van Katoennatie en het verwerkt ook het afval van Chemours, een belangrijk PFAS-producerende fabriek in Nederland. Omdat in de omgevingsvergunning voor het bedrijf duidelijke lozingsnormen ontbraken, kon het bedrijf jarenlang zonder vergunning gevaarlijke chemische stoffen lozen in de Westerschelde. Het zoveelste voorbeeld van een falende overheid die nalaat bevolking en natuur te beschermen en een bedrijf dat hiervan profiteert en ethiek en duurzaamheidsbesef achterwege laat.

Eind vorig jaar vroeg het bedrijf nieuwe normen aan voor PFAS-lozingen. Na een grondig onderzoek legde de bevoegde minister voor één jaar strenge lozingsnormen vast van 0,1 microgram per liter. Het ging om een cruciale beslissing om verdere grootschalige milieuschade tegen te gaan. Toxicologisch onderzoek in de Nederlandse Westerschelde had immers, niet verrassend, hoge concentraties van PFAS-stoffen aan het licht gebracht, waarop het advies volgde om geen vis of garnalen uit de Westerschelde meer te eten.

Ook werden in een uitzending van het Nederlandse onderzoeksprogramma Zembla waaraan Climaxi (zie hierna) meewerkte grote vragen gesteld bij de huidige werkwijze van Indaver. Het bedrijf heeft lange tijd gedaan alsof er geen vuiltje aan de lucht was en kan op geen enkele manier aantonen hoe het momenteel de PFAS uit het water haalt. Het argumenteert nu – zoals het nabijgelegen 3M eerder al deed - dat het tot voor kort onwetend was over de schadelijkheid van PFAS. Verder is het bedrijf van oordeel dat de door de minister opgelegde lozingsnormen veel te streng zijn, te snel moeten worden toegepast en financieel onhaalbaar.

Climaxi heeft zich in de zaak vastgebeten en heeft in augustus een verzoekschrift tot schorsing en vernietiging van de nieuwe vergunningsnormen ingediend bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Climaxi eist dat het voorzorgsprincipe voor het beschermen van het (Schelde)water in acht wordt genomen en dat Indaver dadelijk stopt met het lozen van PFAS. Intussen moet PFAS-houdend afval gestockeerd worden tot er een veilige manier van verbranden of verwerken is gevonden

 

In deze nieuwsbrief krijg je verder info over de volgende onderwerpen (klik op de titel als je rechtstreeks naar een bepaald onderwerp wil gaan):

·      GvK-ambassadeur

·      Webinars en evenementen

·      Code Rood: TotalEnergies blijft negatief in de pers komen

·      Zevenhuizen: schorsingsaanvraag ingediend bij Raad voor Vergunningsbetwistingen

·      Planeet Heist: duurzaam maar niet duur

·      Bezwaar tegen de verlenging van de vergunning voor de ISVAG-verbrandingsoven in Aartselaar

·      For our Grandchildren

·      Grote klimaatmars op 23 oktober

·      Egypte bemoeilijkt werking actiegroepen in aanloop naar de klimaatconferentie

·      Zal het statiegeld er eindelijk komen?

·      Pakistan boet voor klimaatschade die het Westen heeft aangericht

·      Klimaatreeks Jill Peeters blijft behouden in het VRT-aanbod

 

GvK-ambassadeur

GvK is blij Koen Fossey te kunnen verwelkomen als ambassadeur. Hij is illustrator en zijn grafisch werk werd bekroond met o.a. de Boekenpauw, een jaarlijkse Vlaamse boekenprijs voor het best geïllustreerde kinder- of jeugdboek uit het voorbije jaar. Koen werd erg getroffen door het boekje van Tine Hens ‘De wereld die we delen’ en besloot om er een animatie voor te maken. Verbinding herstellen met de natuurlijke wereld is voor hem het meest doeltreffende medicijn tegen eenzaamheid, de grootste ziekte van deze tijd. Balancerend tussen hoop en wanhoop wil hij zich als ambassadeur aansluiten bij de strijd die de jongeren voeren


Webinars en evenementen

·       Voor het najaar zijn intussen volgende webinars vastgelegd:

o     op 19 september om 11.00 u. (dus niet een week later) bespreekt GvK-ambassadeur Aviel Verbruggen de relatie tussen oorlogen en de superwinsten van de fossiele sector. Er is niet te weinig gas en olie op deze aarde, maar te veel;

o     op 26 september om 11.00 u. (dus niet een week vroeger) spreekt Peter Wittoeck, leider van de Belgische delegatie, over de volgende klimaatconferentie die in het najaar in Egypte zal plaatsvinden;

o     op 28 november om 11.00 u. komt Marc Suykens aan het woord; hij zal ideeën en inspiratie aanreiken voor het gemeentelijk klimaatbeleid. Marc was jarenlang de dynamische voorzitter van de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten en is ook GvK-ambassadeur.

In onze agenda vind je een overzicht van al onze vorige webinars met een link om ze te (her)bekijken.

·        Op 17 september start een driedaagse basisopleiding over ecologisme, ‘De Groene Academie, die georganiseerd wordt door Oikos dat in de herfst ook andere interessante activiteiten organiseert.

·        Op zaterdag 24 september van 10.00u. tot 13.00u. heeft in Leuven de startdag plaats van GvK Vlaams-Brabant. Een unieke gelegenheid voor alle Brabantse GvK’ers om met elkaar kennis te maken en te luisteren naar enkele boeiende sprekers zoals Katrien Rycken (verantwoordelijke voor het Leuvense klimaatplan) en Geert van Istendael. Meer info en inschrijven.

·        Noteer alvast: studiedag ‘Het recht als wapen in de klimaatstrijd’, die zal plaatsvinden op 28 oktober in de Pianofabriek in Brussel. Meer info volgt later

·        Noteer alvast ook 17 november om 18.00 u. in je agenda. Op die dag organiseert het Centrum voor Duurzame Ontwikkeling van de UGent in samenwerking met Dominicus Gent het symposium: Transitie naar een duurzame wereld: een rol voor ecologische spiritualiteit? Karen Armstrong, Tine Hens en Hendrik Vos hebben hun medewerking al toegezegd. Meer info.

 

Klimaatacties

 

Code Rood: TotalEnergies blijft negatief in de pers komen

GvK en een tiental andere organisaties nemen op 8 en 9 oktober deel aan Code Rood, een grootscheepse actie van burgerlijke ongehoorzaamheid tegen TotalEnergies. ‘Waarom wordt TotalEnergies geviseerd en niet zozeer de andere fossiele energiereuzen?’, krijgen de actievoerders dikwijls te horen. Die opmerking is deels terecht: de andere olie- en gasgiganten zoals Exxon, BP of Shell kunnen met evenveel recht worden aangepakt. Intussen laat TotalEnergies zich weinig gelegen aan de kritiek. Zo raakte bekend dat het bedrijf Russische oorlogsvliegtuigen van brandstof heeft voorzien om Oekraïne te bombarderen. Je kan hier Bruno Le Maire, de Franse Minister van Financiën, mee onder druk zetten om een grondig onderzoek uit te voeren naar de handel en wandel van de oliegigant en om hen te dwingen al hun activiteiten in Rusland stop te zetten.

Intussen schreven honderden mensen zich in voor infosessies en trainingen om zich voor te bereiden op de actiedagen. Hier vind je de agenda van de actietrainingen. Grootouders die graag deelnemen aan de actie bieden we een aangepaste vorming aan op 30 september waarvoor je hier kan inschrijven.

 

Zevenhuizen: schorsingsaanvraag ingediend bij Raad voor Vergunningsbetwistingen

GvK Antwerpen wil samen met lokale actiegroepen een groot verkavelingsproject tegenhouden in een waardevol natuurgebied. In juli werd daarom bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen een beroep ingediend tegen de verkavelingsvergunning. Enkele dagen geleden volgde een nieuwe stap in de procedure en konden de advocaten van de actiegroepen en de projectontwikkelaar Matexi hun argumenten voorleggen. De actievoerders hebben een goed gevoel overgehouden aan deze sessie. De beslissing ligt nu in de handen van de Raad; een uitspraak over de schorsing van de vergunning wordt verwacht tegen eind oktober.

 

Planeet Heist: duurzaam maar niet duur

De derde editie van de duurzame dag van de gemeente Heist staat dit jaar gepland voor woensdag 21 september vanaf 17.00 uJe vindt er informatie over alle duurzame initiatieven binnen de gemeente en kan er genieten van een gevarieerd aanbod met o.a. een documentaire over jonge changemakers en een lezing over voedselbossen.

 

Bezwaar tegen de verlenging van de vergunning voor de ISVAG-verbrandingsoven in Aartselaar

Eerder dit jaar vernietigde de Raad voor Vergunningsbetwistingen de vergunning voor de ISVAG-verbrandingsoven die de Vlaamse regering had uitgereikt. Omdat de stad Antwerpen deze zomer een procedurefout heeft begaan bij de verlengingsaanvraag voor de bestaande verbrandingsoven, komt er nu een nieuw openbaar onderzoek. De MINA-raad van Aartselaar vraagt daarom om massaal protest aan te tekenen tegen de vraag om de bestaande afvalverbrandingsoven nog minstens 20 jaar langer in gebruik te houden. Vooral inwoners van Antwerpen, Aartselaar, Wilrijk en de omringende gemeenten moeten zich door deze oproep aangesproken voelen. Hier vind je alle informatie om een bezwaarschrift in te dienen (deadline is 27 september).

 

For our Grandchildren

Ook aan de andere kant van de oceaan staan grootouders op om te ijveren voor de toekomst van hun kleinkinderen. 4RG (For our grandchildren) is onze Canadese zusterorganisatie die reeds in 2006 werd opgericht. Ze wil vooral gemeenschappen mobiliseren om acties te ondernemen die de klimaatverandering bestrijden. Daartoe werkt de organisatie samen met lokale overheden en gelijkgestemde organisaties. Op haar (Engelstalige) website vinden we interessante berichten die zowel hoopvol als alarmerend nieuws brengen. Je kan hier een kijkje nemen op hun website en abonneren op de 4RG nieuwsbrief.

 

Grote klimaatmars op 23 oktober

Noteer alvast deze belangrijke manifestatie in je agenda. Op zondag 23 oktober, enkele dagen voor de start van de volgende VN-klimaatconferentie, vindt in Brussel een breed opgezette klimaatmars plaats. De betoging start om 13.00 u. en zal vooral aandacht besteden aan de thema’s ‘Energie’ (zowel de knelpunten op huishoudelijk als op mondiaal niveau) en ‘Recht op voedsel’. Promotiemateriaal (posters, flyers, stickers) kan je hier bestellen.  

 

Interessant klimaatnieuws

 

Egypte bemoeilijkt werking actiegroepen in aanloop naar de klimaatconferentie

Begin november vindt in Egypte de belangrijke klimaatconferentie COP 27 plaats. Vele klimaatactiegroepen bereiden momenteel de conferentie voor, ook in Egypte zelf. In een rapport dat vorige maandag werd voorgesteld, klaagt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch de zware intimidatie van klimaatactivisten aan door de Egyptische overheid. Via allerhande wegen wordt hen het werken bijna onmogelijk gemaakt waardoor sommige activisten zich verplicht voelden het land te verlaten. Anderen kiezen ervoor om onder te radar te werken. Mogelijk zal de regering die het niet op burgerorganisaties begrepen heeft, deze laatsten na de conferentie nog zwaarder aanpakken.

 

Zal het statiegeld er eindelijk komen?

De discussie over het al dan niet invoeren van statiegeld op drankverpakkingen is terug van weggeweest nu de bevoegde minister zich ten gunste van die invoering heeft uitgesproken. De onwil om het statiegeld in te voeren is een van de grootste anomalieën van het Vlaamse milieubeleid en laat zich grotendeels verklaren door de tegenwerking van de verpakkingsindustrie. Nu duidelijker dan ooit blijkt dat de alternatieve strategieën die tot nu toe werden gevolgd weinig effect hebben gehad, dringt een ander beleid zich meer dan ooit op. Overigens zijn 8 op de 10 Vlamingen voorstander van de invoering van statiegeld en zijn 2 op de 3 Vlaamse gemeenten lid van de Statiegeldalliantie. Als het van de minister afhangt, wordt het systeem vanaf 2025 uitgerold; dat zal dan tien jaar zijn na de eerste impactstudie over het probleem. Meer weten.

Overigens is het op 17 september World Cleanup Day en roepen veel organisaties op tot het opruimen van zwerfvuil in de eigen stad of wijk. Het zou nog mooier zijn als dit niet nodig was. Statiegeld vermindert zwerfvuil met 40% en kan leiden tot teruggave van leeggoed tot 98% zoals de ervaring in Duitsland bewijst. Return the Plastics is een Europees burgerinitiatief dat statiegeld op plastic flessen wil invoeren in de hele EU. Door de online petitie te tekenen, kan je als burger je stem laten horen.

 

Pakistan boet voor klimaatschade die het Westen heeft aangericht

De grote verantwoordelijkheid van de geïndustrialiseerde wereld voor klimaatrampen in het Zuiden werd tot nu toe maar mondjesmaat erkend in de mainstream-pers. Daar schijnt nu verandering in te komen met de persaandacht die gaat naar de uitspraak van de Pakistaanse premier die de schuld voor de ergste overstromingen in de geschiedenis van het land bij het Westen legt. In een artikel van onze openbare omroep komen stemmen aan het woord die deze uitspraak volmondig omschrijven: “Met onze historische CO2-uitstoot en onze huidige emissies zijn we in het Westen voor een groot deel verantwoordelijk voor de klimaatverandering en de opwarming van de planeet, die dit soort klimaatrampen in de hand werkt”. De huidige gemiddelde uitstoot van een Pakistaan is slechts één tiende van die van de gemiddelde Belg; en België stoot al 150 jaar grote hoeveelheden CO2 uit terwijl Pakistanen dat nooit gedaan hebben.

 

Tenslotte

 

Klimaatreeks Jill Peeters blijft behouden in het VRT-aanbod

‘Wat houdt ons tegen’, de alom gelauwerde vijfdelige reeks van weervrouw en klimaatexperte Jill Peeters over de klimaatcrisis, werd ei zo uit het digitale aanbod VRT MAX gehaald. Een gerichte tweet vanuit Greenpeace aan de algemeen directeur van de VRT zorgde voor snelle positieve wending … Of hoe activisten ook via Twitter dingen gedaan kunnen krijgen.

Overigens is de reeks een absolute aanrader.

 

Tot volgende week !

Grootouders voor het klimaat
Kerkstraat 58, 2640 Mortsel
Privacyverklaring

Pas je inschrijving aan/uitschrijven    |    Bekijk online