Beste klimaatgrootouder,

 

Volgende maandag organiseert GvK de webinar met Prof. Jan Rotmans waarnaar we sinds lang uitkijken. Met Jan Rotmans komt straks immers een bekende en eminente wetenschapper aan het woord die, intussen meer dan dertig jaar geleden, het eerste integrale klimaatmodel heeft uitgewerkt. Het heeft hem niet belet om een klimaatvisie te ontwikkelen die veel breder gaat dan wiskundige modellen. Prof. Rotmans stelt veranderingen in gedrag en sociale normen voorop als de sleutel naar de noodzakelijke transitie. Als voldoende mensen – 25 procent van de bevolking kan al genoeg zijn – het over een andere boeg gooien, wordt de druk op overheid en bedrijven dermate groot dat alles kantelt, stelt hij met overtuiging. Een beter milieu begint dus wél met jezelf. Of nog: ‘Sociale normen lopen altijd voor op de overheid’. Hij vertolkt zo een mening waarmee menig klimaatactivist en -wetenschapper het niet mee eens is.

Prof. Rotmans toont en onderbouwt een sterk geloof in het vermogen van de mens om te zorgen voor een leefbare wereld. Maar tegelijk heeft hij oog voor de complexiteit van de uitdagingen die toenemen nu we noodzakelijke actie maar blijven uitstellen. ‘We leven niet in een tijdperk van verandering, maar in een verandering van tijdperk’.  En dus hij relativeert ook: ‘We zitten in een tussentijd van chaos zoals de geschiedenis er meerdere heeft gekend’.

Op onze website kan je alvast het interview lezen dat in een Vlaamse krant verscheen.


In deze nieuwsbrief krijg je verder info over de volgende onderwerpen (klik op de titel als je rechtstreeks naar een bepaald onderwerp wil gaan):

·      Webinars en evenementen

·      Directeur van Urgenda (Nederlandse Klimaatzaak) wint ‘Groene Nobelprijs’

·      Salariswagen is grootste hinderpaal voor autodelen

·      Luchtvaartsector staat weerom in het oog van de storm

·      Uitspraak vicerector over de nieuwe INEOS-ethaankraker zorgt voor controverse én interessant debat …

·      … op het moment dat de minister het licht op groen zet voor de bouw van de ethaankraker

·      Belangrijk pakket klimaatwetten raakt (nog) niet door Europees Parlement

·      Bij extreme droogte wordt alles ontvlambaar

·      Hoe donker wordt onze toekomst?

Webinars en evenementen

·        De GvK-webinar met Prof. Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid en medeoprichter van de klimaatorganisatie Urgenda, vindt plaats op maandag aanstaande, 13 juni om 11.00 u. Meer info en inschrijven.

·        Op 16 juni om 19.30 u. nodigt GvK-Limburg in Wellen Steven Vromman uit met zijn voorstelling Amor Mundi, een actueel toekomstverhaal met een positieve kijk op de klimaatverandering. Graag op voorhand aanmelden.

·        Op vrijdag 17 juni om 9.30 u. organiseert Reset.Vlaanderen in Het Rustpunt (Gent) een reflectiemoment om de strategie van de beweging nader te bepalen. Iedereen is welkom maar inschrijven op voorhand is wel noodzakelijk.

.    Op zaterdag 18 juni om 15.00 u. organiseert Gents MilieuFront in samenwerking met Act4Change en Klimaatcontact een eerste klimaatcafé. Na de zomer hopen ze deze activiteit op regelmatige tijdstippen te herhalen. Een klimaatcafé is een plek waar je gevoel en je persoonlijke verhaal centraal staan, en waar je in contact komt met anderen.

·   Noteer alvast in je agenda: op donderdag 25 augustus organiseren we onze tweede GvK-picknick. Meer info volgt binnenkort.

 

In onze agenda vind je een overzicht van al onze vorige webinars met een link om ze te (her)bekijken. Ons laatste webinar van Ignace Schops kan je hier (her)bekijken.

 

Klimaatacties

 

Directeur van Urgenda (Nederlandse Klimaatzaak) wint ‘Groene Nobelprijs’

Marjan Minnesma, directeur van Urgenda, de Nederlandse klimaatzaak, is een van de winnaars van de Goldman Environmental Prize. Deze prijs eert gewone mensen die buitengewone acties ondernemen om onze planeet te beschermen. Jane Fonda presenteerde de online ceremonie met inspirerende filmpjes van alle winnaars. In haar commentaar prees de jury Marjan als de drijvende kracht achter de strategie die ertoe leidde dat de rechter de Nederlandse overheid opdroeg om specifieke preventieve maatregelen te nemen tegen de klimaatverandering. Het succes in Nederland inspireerde klimaatactivisten in andere landen waaronder België om eveneens en doorgaans met succes naar de rechter te stappen.

 

Salariswagen is grootste hinderpaal voor autodelen

In de ontwerpversie van het Vlaams Klimaatbeleidsplan 2021-2030 moet de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 35% gedaald zijn ten opzichte van 2005. Autodelen kan een belangrijke bijdrage leveren tot het bereiken van deze doelstelling. Maar dan moeten er wel enkele heilige huisjes sneuvelen. Belgen blijken binnen Europa na de Nederlanders immers het minst bereid om hun auto te delen. Dat heeft veel te maken met het groot aantal salariswagens dat in ons land rondrijdt: werknemers met een salariswagen leggen dubbel zoveel kilometers af dan de gemiddelde Belg. Daarenboven blijven we de auto gebruiken voor verplaatsingen die perfect met een ander vervoermiddel kunnen gedaan worden.

We moeten af van de bedrijfswagens, stelt een specialist die zich stoort aan het laksisme van onze federale regering, met name in de transportsector. Zolang bedrijfswagens blijven rondtoeren, kan het openbaar vervoer eenvoudigweg de concurrentie met de wagen niet aangaan. Al vormt de organisatie van dat openbaar vervoer eveneens een pijnpunt en dient het grondig te worden hervormd. Hetzelfde geldt voor ons belastingsysteem; de hoge belastingen op arbeid liggen immers aan de oorsprong van het bestaan van bedrijfswagens.  

 

Luchtvaartsector staat weerom in het oog van de storm

De luchtvaartsector zet snel de hakken in het zand als het aankomt op concrete stappen om de energietransitie mee vorm te geven. Deels is dat te begrijpen omdat er nog geen valabele alternatieven bestaan voor de fossiele brandstoffen die vliegtuigen nodig hebben. Maar de sector kan zeker een handje toesteken door het gebruik van privéjets strikter te reguleren en te ontmoedigen. Een vlucht per privéjet geeft immers 5 tot 14 keer meer CO2-emissies per passagier dan een gewone commerciële vlucht, en zelfs 150 keer meer dan dezelfde trip per hogesnelheidstrein. Via deze actie kan je de druk op de sector mee opvoeren.

En KLM vangt nog meer wind. Klimaatactivisten willen dat er een einde komt aan de misleidende reclame van dit bedrijf dat een van de grootste luchtvaartbedrijven van Europa is en tijdens de coronacrisis miljarden steun kreeg toegestopt van de Nederlandse overheid. KLM wil de goegemeente doen geloven dat we kunnen vliegen zonder de klimaatcrisis te verergeren. Maar het biedt slechts schijnoplossingen aan om die bewering te staven. Door deze petitie te ondertekenen, kan je hen mee onder druk zetten. Stopt KLM niet met zijn misleidende reclame, dan wordt een rechtszaak gestart.

 

Interessant klimaatnieuws


Uitspraak vicerector over de nieuwe INEOS-ethaankraker zorgt voor controverse én interessant debat …

In een als interview verklede advertentie prijst een vicerector van de UAntwerpen vanuit haar academische functie onomwonden de nieuwe INEOS-ethaankraker aan. Ze laat daarbij na melding te maken van de maatschappelijke en wetenschappelijke controverses die dit project kenmerken. Haar uitspraken lokten reacties uit die onder meer de relatie tussen wetenschap (c.q. universiteit) en industrie bevroegen.

Als GvK hebben we steeds een duidelijke positie ingenomen tegen de komst van de nieuwe ethaankraker en verschillende artikels over INEOS gepubliceerd. Niet omdat we als GvK tegen innovatie zijn – innovatie zal hard nodig blijven om de klimaattransitie te realiseren. Wél omdat we van mening zijn dat niet om het even welke innovatie bijdraagt tot de klimaattransitie. We hebben onze INEOS-positie opgebouwd vanuit wetenschappelijke argumenten: de nieuwe ethaankraker werkt op schaliegas waarvan de ontginning desastreuze milieueffecten met zich meebrengt, dermate desastreus dat de ontginning in een aantal landen verboden is. De ethaankraker gaat ethyleen produceren, een basisgrondstof voor de productie van plastic. Toenemende plasticproductie brengt ons verder af van de oplossing voor de plasticvervuiling die wereldwijd dramatische proporties aanneemt. Het stoort ons dat de vicerector deze wetenschappelijke evidenties negeert. Zeker, industrie en universiteit moeten elkaar vinden, maar laat dat dan zijn voor niet-fossiele initiatieven zoals de zoektocht naar alternatieven voor plastics. VN Secretaris-Generaal Gutteres stelde het nog twee maanden geleden: ‘Investeren in nieuwe infrastructuur voor fossiele brandstoffen is morele en economische waanzin’. Duidelijker kan het moeilijk.

 

… op het moment dat de minister het licht op groen zet voor de bouw van de ethaankraker

Zopas konden we vernemen dat de minister de bouw van de omstreden ethaankraker heeft goedgekeurd ‘na een jarenlange lijdensweg’. Volgens de krant die met de primeur kwam, ‘is het eerste keer in twintig jaar dat nog eens een kraker op het Europese vasteland gebouwd kan worden die ethaan omzet in ethyleen, een van de basisgrondstoffen in de chemie voor de plasticproductie’.

Of er daarmee een einde komt aan die jarenlange lijdensweg staat evenwel nog niet vast. Voor de klimaatactiegroepen (waaronder GvK) die zich in het dossier hebben vastgebeten, komt de beslissing van de minister niet als een verrassing. Ze hebben nu veertien dagen om in beroep te gaan en hebben deze stap reeds grondig voorbereid.

Wie graag in technisch opzicht meer wil weten over de ethaankraker en de ‘gaten’ in de argumentatie van het bedrijf en de minister, kan hier terecht.

 

Belangrijk pakket klimaatwetten raakt (nog) niet door Europees Parlement

Gisteren moest het Europees Parlement stemmen over een reeks belangrijke klimaatwetten. Het belangrijkste voorstel, de herziening van het emissiehandelssysteem (ETS) dat bepaalt hoeveel broeikasgassen bedrijven mogen uitstoten, vond geen meerderheid. De meeste tegenstanders willen veel verder gaan dan het voorstel dat op tafel lag; voor hen kan het niet dat de gratis uitstootrechten in bepaalde sectoren pas in 2034 zouden verdwijnen. Het voorstel om het ETS-systeem uit te breiden met transport en verwarming van gebouwen - sectoren waar de uitstoot de laatste jaren nog is gestegen – werd zelfs niet ter stemming gebracht. Het voorstel om de luchtvaartsector meer te laten betalen om CO2 te mogen uitstoten werd daarentegen wel goedgekeurd.

 

Bij extreme droogte wordt alles ontvlambaar

In een kort overzichtsartikel schetst MO* de watercrisis die de komende decennia op ons afkomt. De voorbije jaren bleven Kaapstad en Sao Paulo maar een druppel verwijderd van een rampscenario. Zij zijn een voorafspiegeling van de problemen die we kunnen verwachten in één op vier van de 500 grootste wereldsteden. Klimaatverandering, economische prognoses, veranderingen in consumptiegedrag en de wereldwijde bevolkingsgroei zetten de waterbevoorrading verder onder druk. Water is hét natuurelement dat ons de komende jaren zal confronteren met de gevolgen van de klimaatverandering. Zonder structurele maatregelen zal dit op veel plaatsen leiden tot sociale en politieke onrust.

 

Tenslotte

 

Hoe donker wordt onze toekomst?

Niet iedereen deelt het optimisme van Jan Rotmans als het over onze toekomst en die van onze kinderen en kleinkinderen gaat:

 

‘Het drama is overigens niet dat de mensen door de rampen gaan sterven. Het drama is dat het tergend langzaam zal gaan, en gepaard zal gaan met heel veel verdriet. Als de mens dan toch moet uitsterven, dan liever in een flits, door een meteoriet dan door een lange, tergende klimaatuitputting.’

 

GvK-ambassadeur Anne Provoost (in een Vlaamse krant)

 

 Tot volgende week !

Grootouders voor het klimaat
Kerkstraat 58, 2640 Mortsel
Privacyverklaring

Pas je inschrijving aan/uitschrijven    |    Bekijk online