Nieuwsbrief Grootouders voor het Klimaat (GvK) - 7 oktober 2021

Beste grootouder,

In deze nieuwsbrief vind je onder meer informatie over:

·        de belangrijke nationale klimaatbetoging van zondag aanstaande, waar we met zoveel mogelijk grootouders aanwezig willen zijn;

·        de dringende oproep, vanuit een aantal ouderenverenigingen, aan de politiek en aan onze leeftijdsgenoten;

·        de Ride the Tide actie van deze week, die de Grootouders op verschillende wijzen ondersteunen;

·        de heropstart van de GvK-werkgroep presentaties;

·        de March for Future: 20 GvK’ers stappen in aanloop van de klimaatconferentie vanuit Edinburgh naar Glasgow;

·         de oprichting van de GvK-Actiegroep Regio Gent;

·        de opfrissing van het GvK-manifest;

·        het educatief programma ‘De aarde redden nu het nog kan’, dat mede door GvK-Limburg werd uitgewerkt;

·        het Europees burgerinitiatief om reclame voor fossiele-brandstofbedrijven en vervuilende producten te verbieden – teken de petitie;

·        de kwalijke gevolgen van de overmatige stikstofneerslag;

·        ons volgend webinar dat de resultaten van de klimaatconferentie zal bespreken;

·        de Nobelprijs fysica die onder meer naar twee klimaatwetenschappers is gegaan.

We hopen dat je nu zondag met ons mee wil stappen op de nationale klimaatbetoging die van start gaat aan het Noordstation om 13.00 u. en eindigt aan het Jubelpark – meer algemene informatie over de betoging vind je hier. Hoewel er erg veel ten goede is veranderd in de laatste jaren, blijft een grote betoging een belangrijk actiemiddel om druk te zetten op onze politici zodat zij meer ambitie en vooral meer daadkracht tonen om de klimaatcrisis te bestrijden. De erg slappe Septemberverklaring van de Vlaamse minister-president nam alvast elke twijfel weg over het belang van de betoging van zondag. Als de intenties van de Vlaamse regering zich tot deze verklaring beperken, is de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen meer dan ooit bedreigd. Deze regering slaagt er zelfs niet in om te springen over de lage klimaatlat die ze voor zichzelf heeft gelegd, konden we lezen in dit interessant artikel.

Als GvK willen we prominent en zichtbaar aanwezig zijn op de nationale betoging. De grootouders verzamelen om 12.15 u. nabij het EXKi-restaurant, gelegen aan de uitgang van het Noordstation aan de westkant van het stationsgebouw (Simon Bolivarlaan). Rond 12.45 u. verplaatsen we ons naar De Financietoren (hoek Kruidtuinlaan - Pachecolaan) om de eerste groepen (slachtoffers watersnood Wallonië, klimaatjongeren) te steunen met ons applaus. Nadien sluiten we ons aan bij de betogers.
Aan het Jubelpark (het eindpunt van de betoging) worden er enkele speeches gehouden en is er ook muzikale animatie voorzien. Je kan er iets eten en drinken en een kijkje nemen aan de infostands. We zijn nog op zoek naar helpende handen (GvK-infostand, flyers uitdelen, …). Geef een seintje als je mee wil helpen via acties@grootoudersvoorhetklimaat.be. Meer info.

GvK in actie

Dringende oproep aan de politiek en aan onze leeftijdsgenoten. Aan de vooravond van de klimaatconferentie doet GvK, en 13 ouderenorganisaties met ons, een dringende oproep aan de samenleving en de overheid om radicale maatregelen te nemen om de doelstelling van het Akkoord van Parijs te realiseren. De klimaatconferentie van Glasgow biedt daartoe een unieke kans.

Ride the tide. In aanloop naar de nationale klimaatbetoging organiseert Climate Express deze week van donderdag tot zondag Ride the Tide, een fietstocht die de deelnemers voert langs de grens van het gebied dat in Vlaanderen zal overstromen als we het tij niet meer gekeerd krijgen. GvK steunt deze actie ten volle:

·        op initiatief van GvK Regio Brugge hebben ongeveer 600 kinderen uit scholen die op de route liggen de fietsers deze donderdagochtend 7 oktober aangemoedigd. Ze hebben daarbij gekleurde laarsjes aangetrokken als oproep om nu te starten met een ambitieus klimaatbeleid. Meer info.

·        op vrijdag 8 oktober rijdt Ride the Tide ten zuiden van Gent. Op initiatief van GvK zullen de de leerlingen van alle scholen van Sint-Martens-Latem de klimaatfietsers aanmoedigen. Ze zullen aan de schoolpoort staan of aan het gemeentehuis. Daar zullen plaatselijke verenigingen en de burgemeester de fietsers tijdens een korte halte op weg zetten voor hun dagtocht. Wie mee wil supporteren is welkom tussen 10 en 11 uur voor het gemeentehuis: Dorp 1, 9830 Sint-Martens-Latem. 

·        op zaterdag 9 oktober komt de fietstocht aan in Antwerpen waar de deelnemers zullen toegesproken worden door (o.a.) GvK-covoorzitter Hugo Van Dienderen en GvK-ambassadeur Jan Stel. Op die laatste dag kan je ook meefietsen langs een gezinsvriendelijk traject waarbij gezinnen zich bij meer ervaren fietsers kunnen voegen. Meer info en inschrijven.

De aarde redden nu het nog kan. In samenwerking met de bibliotheek van de stad Genk, heeft GvK-Limburg een educatief programma rond de klimaatcrisis uitgebouwd. Aan het programma hebben verschillende diensten van de stad meegewerkt: de milieudienst, de medioren- en seniorenwerking, de Noord-Zuidraad en het Heempark. Meer info en link naar de tentoonstelling.
In het kader van dit project is er op 12 oktober om 19.00 u. in schouwburg stadhuis Genk de voordracht 'Klimaatverandering, hoe gaan we er mee om?’ met medewerking van Ignace Schops (Nationaal Park Hoge Kempen en Klimaatzaak), Pol Goossen (GvK-ambassadeur en acteur) en Ria Grondelaers (Schepen van Welzijn). Inschrijven kan via sociaal.welzijn@genk.be

Heropstart van de GvK-werkgroep presentaties. Voor de coronacrisis had GvK een werkgroep ‘Presentaties’. De groep wil de presentaties nu actualiseren en diversifiëren en tegelijk ook interactiever en wervender maken. Op 18 oktober om 9.30 u. is een eerste (zoom)vergadering gepland. Geïnteresseerd om mee te werken? Stuur dan op voorhand een mailtje naar kempen@grootoudersvoorhetklimaat.be met vermelding van je telefoonnummer.

March for future. Zes dagen voor de start van de klimaatconferentie (COP 26) in Glasgow die begin november plaatsvindt, vertrekken 20 Grootouders voor een vierdaagse voettocht van Edinburgh naar Glasgow om aan de wereldleiders maatregelen te vragen voor een leefbare toekomst voor de volgende generaties: de March for future. Alvorens naar Schotland te vertrekken, verzamelen deelnemers en sympathisanten op 24 oktober in Brussel-Zuid na een wandeltocht die start aan het Europees Parlement. Ze zullen er mogelijk kunnen spreken met de vier klimaatministers die ons land rijk is (meer details later).

Oprichting van de GvK-Actiegroep RegioGent. Op zaterdag 23 oktober vindt het lanceermoment plaats van de GvK-Actiegroep RegioGent. Iedereen die in de regio woont of werkt en zich bij de activiteiten van Grootouders voor het Klimaat betrokken voelt of ermee sympathiseert, is van harte welkom. Meer info over deze startdag vind je hier.

Opfrissing van het GvK-Manifest. Bij de opstart van onze beweging in januari 2019 werd een manifest opgesteld waarin we verwoordden waarvoor onze beweging staat. Het manifest werd onder meer aan nieuwe leden en ambassadeurs voorgelegd en uitgedeeld op betogingen. We zijn inmiddels 2,5 jaar verder en in die tijd is er veel veranderd. Daarom hebben we ons manifest opgefrist en het een nieuwe naam gegeven: Handvest 21. Je kan het hier bekijken. En hier kan je lezen welke aanpassingen we doorvoerden en waarom we dat deden.

Klimaatacties

Europees burgerinitiatief om reclame voor fossielebrandstofbedrijven en vervuilende producten te verbieden. Meer dan 20 ngo’s en burgerbewegingen waaronder GvK lanceren een Europees burgerinitiatief: een grote petitie die vraagt om een nieuwe wet die fossiele reclame en sponsoring bant. Het gaat niet enkel om olie- en energiebedrijven, maar ook om, bijvoorbeeld, autoconstructeurs en luchtvaartmaatschappijen. Als 1 miljoen mensen de petitie tekenen, is de Europese Commissie wettelijk verplicht om te antwoorden en te overwegen deze eisen om te zetten in EU-wetgeving.

De initiatiefnemers stellen dat het volstrekt onaanvaardbaar is dat er nog steeds reclame kan gemaakt worden voor activiteiten die bijdragen tot de klimaatcrisis. Verder viseert de actie de misleidende reclame van de sector die haar activiteiten niet nauwkeurig weergeeft en/of valse oplossingen aanprijst. Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat dit in twee op drie advertenties het geval is. Meer info (incl. de mogelijkheid om de petitie te ondertekenen).

Verlos ons van de stikstofstolp. Vlaanderen is stikstofkampioen in Europa: 82% van de natuur slikt te veel stikstof; jaarlijks komt er gemiddeld op elke hectare 24 kg stikstof terecht. Dat is véél meer dan gezond én toegestaan is. In heel Vlaanderen is er een stikstofoverschot, meer dan 80% van onze (door Europa vaak beschermde) natuur lijdt eronder. Zonder een drastische aanpak van de stikstofuitstoot worden wijzelf en de natuur steeds zieker, en kunnen we het dalende biodiversiteitsverlies nooit een halt toe roepen. 

Via een tiendelige reeks #laatdenatuurnietstikken wil Natuurpunt wegen op de beslissing van de Vlaamse regering die eind dit jaar – eindelijk! – een definitieve regeling moet vastleggen om de stikstofuitstoot aan banden te leggen. De voorbije week schetste Natuurpunt hoe de hoge stikstofneerslag het beheer verzwaart van 25.000 ha natuurgebieden waarvoor de organisatie verantwoordelijk is. Ook blijkt de fauna en flora van de heide die al eeuwenlang is aangepast aan bijzonder voedselarme omstandigheden, erg kwetsbaar voor de overmatige stikstofneerslag. Meer info.

Webinars en infomomenten

Op het volgende GvK-webinar moeten we nog meer dan een maand wachten, maar we willen het alvast aankondigen. Op 22 november om 11.00 u. verzorgt GvK-ambassadeur Dirk Vansintjan het webinar: ‘Wat na Glasgow?’. Dirk gaat de hele conferentie volgen en zal dus goed geplaatst zijn om zijn inzichten met ons te delen. Meer info en inschrijven.

Eerder deze week gaf Lien Van Damme, beleidsmedewerker klimaat en natuurlijke rijkdommen bij 11.11.11. een inkijk in de eisen die de Klimaatcoalitie t.a.v. onze regeringen heeft geformuleerd voor de klimaattop in Glasgow, later dit jaar. Mocht je het webinar hebben gemist, dan kan je dat hier op ons youtubekanaal herbekijken.

Interessant klimaatnieuws

Nobelprijs fysica gaat (onder meer) naar twee klimaatwetenschappers. Het werk van Syukuro Wanabe heeft de grondslag gelegd voor de ontwikkeling van de huidige klimaatmodellen. Zijn collega Klaus Hasselman houdt zich bezig met de relatie tussen weer en klimaat en heeft een model ontwikkeld dat beide verbindt. Dat model maakt het mogelijk om onder andere te voorspellen dat extreme weersituaties meer en meer zullen voorkomen. Met deze prijs heeft het Nobelprijscomité een politiek statement willen maken en onrechtstreeks Greta Thunberg en de klimaatacties willen erkennen. Meer info.

Overigens heeft ook de Nobelprijs scheikunde een groen randje: die bekroonde het werk van twee wetenschappers die een nieuwe methode hebben ontwikkeld om chemische reacties aan te sturen op een wijze die veel efficiënter en milieuvriendelijker is. Meer info.

Overstromingen in Wallonië werden verergerd door gebrek aan natuurlijke bossen. Dat is alvast de conclusie van een onderzoek door WWF-experten die vaststelden dat het afspoelende water tijdens de hevige regenval de afvoerkanalen in de gedraineerde fijnsparplantages heeft vernietigd. In de plantages waren overal afvoerkanalen aangelegd om het water zo snel mogelijk af te voeren om zo de groei van de sparren te bevorderen. Als gevolg daarvan stroomde al dat water versneld de hellingen af waardoor stuwmeren en rivieren snel en sterk aanzwollen en het water niet meer konden slikken.

WWF pleit voor oplossingen die meer op de natuur zijn gebaseerd, bijvoorbeeld door de aanleg van gemengde bossen die het water beter kunnen absorberen en vasthouden. Ook in Vlaanderen is het draineren en permanent droogleggen van het landschap een courante praktijk.

Tenslotte

Film over plastickeuteljacht. Enkele maanden geleden verleenden de Grootouders hun medewerking aan een citizen science project waarbij burgers en wetenschappers samenwerken om de vervuiling met plastickeutels door de petrochemische sector in de Scheldedelta in kaart te brengen. Je kan het verslag van deze actie hier nalezen. In dat verslag werd nu een link toegevoegd naar een (Engelstalige) korte documentaire over deze actie.

Een positieve blik op Nederland in 2120: zo kan samenleven met de natuur er over honderd jaar uitzien. Een team van de universiteit van Wageningen presenteerde een toekomstvisie voor Nederland in 2120, waarbij economische ontwikkeling en een natuurinclusieve samenleving hand in hand gaan. Het team ontwikkelde een kaart die laat zien hoe Nederland er in 2120 kan uitzien als de problemen op een ernstige manier worden aangepakt. Meer info.

Can YOU Fix Climate Change? is een korte (15 minuten) film die de klimaatcrisis op een erg bevattelijke wijze samenvat. Perfect materiaal voor een informatie-avond, maar helaas nog niet beschikbaar met Nederlandse ondertiteling. Van zodra die er is, laten we jou dat zeker weten. Een versie met Franstalige ondertiteling is wel al beschikbaar.

Tot volgende week !